یکی از مسائلی که در سالهای گذشته در افغانستان مورد بحث و جدل بوده است ترکیب جمعیتی این کشور است، بسیاری عقیده دارند که مردم پشتون یا همان اوغانها اکثریت این کشور را تشکیل میدهند اما بسیاری از کارشناسانی که با مسائل افغانستان از نزدیک آشنایی دارند چنین نظری ندارند. برای آشنایی مخاطبین با این موضوع نوشتهای از نسیب جان امانی از کارشناسان حوزه افغانستان و آسیای میانه را در این مورد میآوریم که دربردارنده نکات بسیار مهمی است :
بعضی رسانههای خارجی در مورد شمار اقوام در افغانستان اطلاعاتی نادرست منتشر میکنند و چنین حدس میزنند، که گویا تاجیکان دومین قوم افغانستان هستند. یعنی از لحاظ شمار نفرات، آنها پس از پشتونها قرار دارند، که البته چنین نیست. واقعیت این است، که تاجیکان از لحاظ جمعیت اولین قوم این کشور به شمار میروند و شمار تاجیکان از پشتونها بیشتر است. درستی این نکته را میتوان با چند دلیل ثابت کرد.
• نخست، چند بار سازمانهای بینالمللی و اشخاص مستقل در افغانستان بر اساس پژوهش و شمارش انفرادی، جمعیت تخمینی اقوام را معین کردهاند و تاجیکان را پرنفوسترین قوم کشور دانستهاند.
• دوم، اگر تاجیکان از پشتونها زیاد نمیبودند، حکومتهای قومیگرا غنی و کرزای برای زیاد کردن شمار پشتونها، همقومانشان را در مدت عنقریب بیست سال از وزیرستان پاکستان به شمال کشور جایگزین نمیکردند.
• سوم، اگر شمار تاجیکان زیاد نمیبود، اشرف غنی چند ماه پیش تاجیکان را بر اساس محل زیستشان به 50 قوم دیگر تقسیم نمیکرد تا با این راه، قوم خودش را قوم اولین کشور بسازد.
• و دلیل چهارم و بسیار قوی : اگر شمار پشتونها در این کشور از تاجیکان حتی یک نفر زیادتر بود، حکومتهای قومی پشتون در صد سال اخیر 50 بار به گونه رسمی سرشماری نفوس را انجام میدادند. ولی آنان چون میدانند، شمار پشتونها از تاجیکان کمتر است، هیچگاه به صورت رسمی سرشماری انجام ندادند تا این موضوع مشخص نشده و تمام مردم جهان نفهمندکه نام افغانستان جعلی و نام اصلیش خراسان است و این کشور کشور افغانها (پشتونها) نیست، بلکه بیشتر افغانها مردمی هستند که از سرزمینهای دیگر به این منطقه آورده شدهاند یعنی به گفته مردممان آب آورده و غاصب هستند، که بیش از 270 سال به این طرف مردم این سرزمین را زیر ظلم و استثمار و استبداد خویش نگه میدارند.